Ахмет Байтұрсыновтың «Қырық мысал» «Сорок басен» аудармалар жинағына 110 жыл Ахмет Байтұрсынов (1872 – 1937) – қазақтың қоғам және мемлекет қайраткері, Алаш партиясының мүшесі (1937 жылы қуғын-сүргінге ұшыраған), ағартушы, лингвист – ғалым, әдебиеттанушы, түріктанушы, ақын және аудармашы. Қазақстанда «Ұлт ұстазы» («Учитель нации») деген құрметке ие. Ахмет Байтұрсынов керемет әдебиетші, педагог, лингвист болды. Ол шет елдерде тұратын миллиондаған қазақтарға пайдалану мүмкіндігін беріп, араб қарпінің негізінде қазақ жазуын өзгертті. Ахмет Байтұрсынов қазақ әдебиеті мен жазуының дамуына зор үлес қосты. Атап айтқанда, 1909 және 1911 жылдары жарыққа шыққан «Қырық мысал» мен «Маса» жинақтарына енген көптеген мысалдары көпшілікке кеңінен танымал. «Қырық мысал» И.Крыловтың мысалдарының шығармашылық аудармасы, онда автор мысалдың сюжетін қазақ өмірінің нақты құбылыстарымен байланыстырады. Байтұрсыновтың «Қырық мысал» жинағындағы ерекше өлеңдері негізінен мәдениетке, ғылымға, ағартушылыққа, прогреске арналған. Ол бұл шығармаларында өзінен бұрынғы ізашарлар Ш.УӘлихановтың, Ы.Алтынсариннің, А.Құнанбаевтың ағартушылық, демократиялық, гуманистік дәстүрлері мен көзқарастарының жалғастырушысы болып табылады. Бұл жинақ 1909 жылы Петербургте жарыққа шықты. Бұл А. Байтұрсыновқа ақындық, аудармашылық және өз халқының жанашыры даңқын әкелді.
